Freelancer Nasıl Fatura Keser?
Freelance çalışanlar, kazançlarının vergilerini ödeyebilmek için fatura kesmekle yükümlüdür. Şahıs ya da sermaye şirketi kuran freelancerlar bu şirket üzerinden fatura düzenleyerek gelirlerini muhasebeleştirebilirler. Bir şirket olmadan fatura kesmek isteyen freelancerlar, ‘Serbest Meslek Makbuzu’ ya da ‘Gider Pusulası’ kullanabilir. Serbest Meslek Makbuzu ve Gider Pusulası, freelancer vergilendirme hakkındaki sorumlulukları nedeniyle karşı karşıya kalınacak problemleri ortadan kaldırmaktadır.
Freelancer Nasıl Fatura Keser?
Freelancer çalışma modeli, herhangi bir kuruma bağlı olmadan serbest çalışarak hizmet sunmayı ifade eder. Şirketlerin de daha hesaplı ve daha hızlı bir biçimde dış kaynaklardan hizmet almasını sağlar. Freelancer olarak çalışan kişiler, şirket kurmadan fatura kesmek için, Gider Pusulası veya Serbest Meslek Makbuzu (SMM) kullanmaktadırlar. Serbest Meslek Makbuzu, freelance çalışanların ücret tahsili yaptığının kanıtını oluşturur. Serbest Meslek Makbuzunu fatura yada fiş muadili olarak kabul etmek mümkündür.
Şahıs Şirketi Faturası
Şirketler, verdikleri hizmet karşılığında aldıkları ödemelere yönelik fatura düzenleyerek kazançlarını resmi anlamda ispat ederler. Bu ispat hem kazancın vergilendirilmesini hem de olası mali denetimlerde oluşabilecek problemlerin ortadan kaldırılmasını sağlamaktadır. Şahıs şirketleri için fatura kesmek adına hizmet sunulan firmanın Türkiye’de ya da yurtdışında olması fark etmemektedir. Burada önemli olan faturanın doğru ve eksiksiz bir şekilde düzenlenmesidir.
Şahıs şirketi yurtdışı faturası düzenlerken KDV tutarı yazmaz. Bunun yanı sıra ödemenin hangi tutar üzerinden gerçekleştirildiğine dair bilgiler yer alır. Şirket kurucusu yabancı olmadığı veya ortakların %50’den fazlası yabancı olmadığı müddetçe Türkiye’de yabancı para birimiyle fatura kesilemez. Yabancı para birimleriyle gerçekleşecek ödemeler için faturaya kur değeri yazılarak TL cinsinden tutar da girilmelidir.
Serbest Meslek Makbuzu
Serbest meslek kazancı elde eden mükelleflerde çalışan herkes gibi vergilendirilir. Serbest meslek erbabının, mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlü tahsilatı için düzenlediği belgeye Serbest Meslek Makbuzu denilmektedir. Serbest Meslek Makbuzu, iki sayfa olarak düzenlenir ve bir sayfası müşteriye verilir. Serbest Meslek Makbuzu, bireysel fatura kesmek için de kullanılmaktadır.
Gelir Vergisi Kanunu'nun 66. maddesinin birinci fıkrasında serbest meslek erbabı şu şekilde tanımlanmıştır: Serbest meslek faaliyetini mutad meslek halinde ifa edenler serbest meslek erbabıdır. Serbest meslek faaliyetinin yanında meslekten başka bir iş veya görev ile devamlı olarak uğraşılması bu vasfı değiştirmez.
Buna göre; kendi nam ve hesabına, mutad meslek halinde faaliyette bulunan; avukat, doktor, diş hekimi, veteriner hekim, mimar, mühendis, müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir, yeminli mali müşavir, danışman, ressam, yazar, bestekar, kimyager, noter, serbest öğretmen, artist, menajer, senarist, yönetmen, ebe, sünnetçi, arzuhalci, rehber ve sağlık memuru vb. kişiler serbest meslek erbabıdır.
Serbest meslek makbuzu kesebilmek için, vergi dairesinden meslek mükellefiyeti açılmalıdır.
Daha sonra anlaşmalı matbaalar aracılığı ile bu makbuzlar bastırmalı ve makbuzlar gereken bilgiler ile doldurulmalıdır.
Tamamladığınız makbuzun, aslı müşteriye verilerek hizmet bedeli tahsil işlemini tamamlanır.
01/01/2018 tarihi itibariyle dileyen serbest meslek erbapları Gelir İdaresi Başkanlığı’nın e-Serbest Meslek Makbuzu (e-SMM) uygulamasına dahil olarak mesleki faaliyetlerine ilişkin tahsilatları için kağıt ortamda düzenlemiş oldukları Serbest Meslek Makbuzunu elektronik belge olarak elektronik ortamda düzenleyebilir, müşterinin talebi doğrultusunda elektronik veya kağıt üstünde iletilebilir, elektronik ortamda muhafaza edip Gelir İdaresi Başkanlığı’na elektronik ortamda raporlanabilir
Vergi Usul Kanunu'nun 237. maddesine göre serbest meslek makbuzlarında;
Makbuzu verenin kişinin adı soyadı veya unvanı, adresi, vergi dairesi ve hesap numarası bulunmalıdır.
Müşterinin soyadı, adı veya unvanı ve adresi
Alınan paranın miktarı
Paranın alındığı tarih
Makbuzlar serbest meslek erbabı tarafından imzalanır
Serbest Meslek Makbuzları seri ve sıra numarası dahilinde teselsül ettirilmektedir.
Gider Pusulası
Gider pusulası ya da bir diğer adı ile gider notu fatura yerine geçen resmi bir belgedir. Faturalamalar her ölçekten oluşumun kazancını yasal düzlemde gösterilmesi ve pürüzleri giderebilmesi açısından önem taşır. Yasal olarak fatura düzenlenmediği durumlarda gider pusulası kullanılarak fatura niteliği taşıyan resmi bir belge düzenlenebilir. Bu belgede malın cinsi, miktarı, fiyatı, tarafların ad-soyad, unvan bilgisi gibi detaylar yer alır. Gider pusulası şu durumlarda düzenlenir:
Vergi mükellefi olan taraf mükellef olmayan satıcıdan aldığı mal ya da hizmeti faturalamak istediğinde
Tüketici satın aldığını iade etmek istediğinde
Serbest meslek erbabına arızi şekilde ödeme yapıldığında
Basit usulde vergilendirilen mükelleflerden sabit kıymet niteliğinde satın alım yapıldığında
Gelir Vergisi Kanunu’nun 18. maddesinde yer alan istisnalar kapsamındaki satıcılardan satın alım yapıldığında
Gelir pusulası düzenleyecek olan taraf vergi dairesinden izin almalıdır. Vergi dairesi izin belgesini başvuran tarafın vergi levhasına göre düzenler ve tacirlere verir. İzin belgesi çıktığında noter ya da Maliye Bakanlığı’ndan gider pusulası alınabilir. Düzenlenmek istenen gider pusulası ise mükelleflerin anlaştığı bir matbaaya bastırılır ya da notere onaylatılır.
Freelancer Fatura Kesmek Zorunda mı?
Yasalara göre haksız kazanç sahibi durumuna düşmemek için elde edilen geliri faturalandırmak zorunludur. Freelance fatura kesmek, gelirin belgelenip vergilendirilmesi ve müşteri ve freelance satıcı arasında yapılması olası sözleşmelerde kullanılmaktadır. Freelancer fatura kesmemek, müşteri ile bir sorun yaşandığında, freelancer çalışanın hakkını aramak için yasal yollara başvurmasına engel olabilir.