Kar Marjı Nedir?

İşletmenin belirli bir dönemde faaliyetleri sonucunda elde etmiş olduğu satış hasılatı kar marjı demektir. Çeşitli kar kalemleri ile net satışlar arasındaki ilişkileri analiz etmek için geliştirilen oranlar, ilgili kar kaleminin net satışlara oranlanması ile hesaplanmaktadır. Bu oranlar işletmenin satışları ile dönemin maliyetleri ve giderleri arasındaki ilişkileri ortaya koymaktadır. Kar marjı özelliklerine göre dört farklı kalemde incelenir: 

• Brüt kar marjı
• Faaliyet kar marjı
• Olağan kar marjı
• Net kar marjı

Brüt Kar Marjı Nedir?

Brüt satış karının net satışlara oranlanması şeklinde hesaplanan oran, net satışların yüzde kaçının brüt satış karı olarak işletmede kaldığını gösterir. Brüt kar marjı, bir işletmenin gelirinin, mallarının satış maliyetinden ne kadar fazla olduğunu ifade eden bir orandır. 

Brüt kar marjını sektördeki genel kar marjı ile karşılaştırarak işletmenin verimliliğini ölçmek mümkündür. Her bir ürün için tek brüt kar marjı hesaplanarak ürün bazında verimlilik ölçümü de yapılabilir.

Net Kar Marjı Nedir?

İşletmenin belirli bir dönemde elde etmiş olduğu net karının net satışlara oranlaması ile hesaplanmaktadır. Net kar marjında yer alan dönem net karı, işletmenin faaliyetleri sonucunda vergi sonrası karın büyüklüğünü göstermek için kullanılır. Net kar marjı, dönem net karının gelirinden; maliyet, gider ve vergi çıkarıldıktan sonra işletmeye ortalama ne kadarlık kar kaldığını göstermektedir. 

Brüt kar marjından farklı olarak, net kar marjının konusu oranın büyüklüğünden çok içeriğinin ne tür faaliyetlerden oluştuğundan bahseder. İçeriğin ne tür faaliyetlerden oluştuğunu yorumlayabilmek için işletmenin belirli bir dönem üzerine hesaplamış olduğu net kar marjı, önceki dönemlerde hesaplanan aynı oranla ve diğer işletmelerin oranlarıyla karşılaştırılmalıdır.

Kar Marjı Hesaplama Nasıl Yapılır?

Kar marjı hesaplanırken, aşağıdan yukarıya ve yukarıdan aşağıya hesaplama yöntemi kullanılır. Yukarıdan aşağıya hesaplama yöntemi kullanılırken kar marjını bulmak için öncelikle emtia veya hizmetin satış fiyatından alış maliyeti çıkartılır. Elde edilen sonuç satış fiyatına oranlanır. Aşağıdan yukarıya hesaplama yöntemi kullanıldığında emtia veya hizmetin satış fiyatından alış maliyeti çıkarılarak alış maliyetine oranlanır.

Kar Marjı Formülü Nedir?

Kar marjı hesaplanırken kullanılacak yöntemin ne olacağı işletme tarafından belirlenmelidir. Hesaplama yönteminin farklı olması durumunda iki farklı kar marjı hesaplnır ve yapılan oranlama geçersiz sayılır. 

Kar marjı, gelirden, maliyet tutarının çıkarılmasıyla elde edilen brüt kar tutarının gelire bölünüp 100 ile çarpılmasıyla hesaplanır.

• Kar Marjı (%) = ((Satış Fiyatı – Alış Fiyatı) / Satış Fiyatı) x 100

Brüt Kar Marjı Hesaplama

İşletmeler belirli bir dönem sonunda ilgili dönemi ne kadar verimli geçirdiğini brüt kar marjı hesaplaması yaparak öğrenebilir. Brüt kar marjı hesaplamak için, net satış karı, net satışa bölünür. Çıkan sonuç 100 ile çarpılır. Brüt kar marjı hesaplama formülü şu şekildedir:

• Brüt kar Marjı= Brüt Satış karı = (Net Satışlar – Satışların Maliyeti) Net Satışlar Net Satışlar

Net Kar Marjı Hesaplama

Net kar marjı, belirli bir dönemin net karının net satışlara oranlaması ile hesaplanmaktadır. Bu oranda yer alan dönem net karı, işletmenin her türlü faaliyetlerinin sonucunu gösteren vergi sonrası karın büyüklüğünü göstermektedir. 

• Net kar Marjı = Net Kar/Net Satışlar