KOBİ Nedir? KOBİ Türleri Nelerdir?

Bir şirketin KOBİ kapsamına girmesi ve KOBİ’lere özel teşvik, hibe gibi desteklerden yararlanabilmesi için yönetmelik ile belirlenen yapısal ve mali şartları sağlıyor olması gerekmektedir. 


Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe giren, Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler’in Tanımı, Nitelikleri ve Sınıflandırılması Hakkında Yönetmelik’te yapılan tanıma göre, mikro işletmeler, küçük işletmeler ve orta ölçekli işletmeler KOBİ kapsamına girmektedir. Bu KOBİ işletme türlerinin her birini kendi içinde ayrı ayrı incelemek gerekmektedir.

KOBİ Nedir?

Küçük ve orta boyutlu işletmelere KOBİ denmektedir. Bir işletmenin KOBİ sayılabilmesi ve onlar için düzenlenen hizmet, yapılandırma, teşvik, hibe gibi hizmetlerden yararlanabilmesi için hem yapısal hem de mali özelliklerinin yönetmeliğe uygun olması gerekmektedir.


Buna göre yıllık çalışan kişi sayısı 250’den az olan ve yıllık net satış hasılatı ya da mali bilançosu (bunlardan herhangi bir tanesi) 250 milyon TL’den fazla olmayan işletmeler KOBİ olarak kabul edilmektedir.

KOBİ Olma Şartları Nelerdir?

Mikro, küçük ve orta ölçekli işletmelerin KOBİ olarak sınıflandırılması için gerekli olan şartlar KOBİ şartları aşağıda açıklanmıştır.


Mikro İşletmeler: Yıllık net satış hasılatı ya da bilançosu 1 milyon Türk Lirası’nı aşmayan ve bünyesinde 10 kişiden az eleman istihdam eden işletmelerdir. Bu miktar son yayımlanan yönetmelik ile 3 milyon Türk Lirası’na yükseltilmiştir.

Küçük İşletmeler: Yıllık satış hasılatı ya da bilançosu 8 milyon Türk Lirası’nı aşmayan ve bünyesinde en fazla 50 eleman çalıştıran işletmelerdir. Bu miktar son yayımlanan yönetmelik ile 25 milyon Türk Lirası’na yükseltilmiştir.

Orta Ölçekli İşletmeler: Yıllık satış hasılatı ya da bilançosu 40 Milyon Türk Lirası’nı aşmayan ve bünyesinde 250 kişiden az eleman istihdam eden işletmelerdir. Bu miktar son yayımlanan yönetmelik ile 125 milyon Türk Lirası’na yükseltilmiştir.

Bu tanımlar KOBİ kriterlerin ana ayrımlarıdır. Bir işletmenin KOBİ sayılabilmesi için farklı kriterler de bulunmaktadır. İşletmenin bu gruba dahil edilebilmesi için kamu kuruluşunun ya da kurumun bu işletmenin hisselerinin %25’inden fazlasına sahip olmaması gerekmektedir.

KOBİ’lerin Özellikleri Nelerdir?

Nasıl KOBİ olunur? Her ne kadar belirli durumlar ve şartlara göre KOBİ’ler farklı gruplara dahil olsalar da sahip oldukları bazı ortak özellikler bulunmaktadır. Bu ortak KOBİ özellikleri şu şekilde sıralanabilir:


Düşük sermaye ile yüksek üretim ve çeşitlilik sağlamak.
Ekonomik dalgalardan daha az etkilenmek.
Teknolojik gelişmelere kolay uyum sağlamak.
Talep ve arzdaki değişikliklere kolay uyum sağlamak.
Gelir dağılımdaki dengeyi sağlamak.

KOBİ Türleri Nelerdir?

KOBİ’ler mikro işletmeler, küçük işletmeler ve orta büyüklükteki işletmeler olmak üzere üç ana başlıkta incelenmektedir. 


Mikro işletme: On kişiden (10) az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosundan herhangi biri bir milyon (1.000.000) Türk Lirasını aşmayan işletmelerdir.

Küçük işletme: Elli kişiden (50) az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosundan herhangi biri sekiz milyon (8.000.000) Türk Lirasını aşmayan işletmeler.

Orta büyüklükteki işletme: İki yüz elli (250) kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosundan herhangi biri kırk milyon (40.000.000) Türk Lirasını aşmayan işletmeler.

Küçük ve orta büyüklükteki işletmeler gerçek veya tüzel kişi olarak faaliyette bulunmaktadır. Gerçek kişi tarafından faaliyette bulunan işletmeler gelir vergisi mükellefi olarak vergilendirilir. Tüzel kişiler tarafından faaliyette bulunulması halinde ise kurumlar vergisi mükellefi olarak vergilendirilmektedir.

KOBİ Ne İş Yapar?

KOBİ ne iş yapar? sorusuna cevap vermek için KOBİ tanımını incelemek gerekmektedir. "KOBİ" kelimesinin açılımı “Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler” şeklindedir. KOBİ, işletme veya üretim yapan yerdir. KOBİ türleri ise, işletmenin ürettiği ürün veya hizmete göre değişiklik gösterebilir. Örneğin, bir inşaat şirketi, bir perakende mağaza, bir restoran veya bir hizmet firması gibi farklı türlerde KOBİ olabilir. 

KOBİ Avantajları Nelerdir?

KOBİ’ler sahip olduğu yapı itibariyle diğer işletme ve şirket türlerine göre daha avantajlı olduğu belirli konular bulunmaktadır. KOBİ’lerin sahip olduğu bu avantajlar şu şekilde sıralanabilir:


Bölgelerarası dengeli kalkınmayı sağlamak.
Büyük sanayi işletmelerinin vazgeçilmez nitelikteki destekleyicisi ve tamamlayıcısı olarak varlık göstermek.
Politik ve sosyal sistemlerin denge ve istikrar unsurunu oluşturmak.
Gelir dağılımında mevcut olan çarpıklıkları en aza indirmek.
Ferdi tasarrufları teşvik ederler, yönlendirir ve hareketlendirmek.
Daha düşük yatırım maliyetleriyle istihdam olanağı sağlamak.
Yapıları itibariyle ekonomideki olumsuzluklardan daha az etkilenmek.
Teknolojik yeniliklere daha yatkın bir yapıya sahip olmak.
Taleplerdeki değişikliklere ve çeşitliliklere daha kolay uyum göstermek.

KOBİ'lere Verilen Destekler Nelerdir?

KOBİ’lere KOSGEB tarafından birçok KOBİ destek programı, Kobi destek paketi ve teşvik imkanı sağlanmaktadır.KOBİ destek kredisi şartları başvurulacak destek türüne göre değişiklik göstermektedir. KOBİ’lere sağlanan bazı işletme destekleri aşağıda listelenmiştir.


Girişimci Destekleri: Ekonomik kalkınma ve istihdam konularında çözüme yönelik girişimciliğin desteklenmesi, yaygınlaştırılması, başarılı işletmelerin kurulması ve devamlılığın sağlanması amaçlanmaktadır.

AR-GE, Teknolojik Üretim ve Yerlileştirme Destekleri: Araştırma-geliştirme ve inovasyon projeleri ile bilim ve teknolojiye yönelik yeni fikir ve buluşlar ortaya koyan küçük ve orta ölçekli işletmelerin yeni ürün, süreç, bilgi ve/veya hizmet üretmelerinin sağlanması amaçlanmaktadır.

İşletme Geliştirme, Büyüme ve Uluslararasılaşma Destekleri: Küçük ve orta ölçekli işletmelerin rekabet gücünün, markalaşma düzeyinin, kapasite artırımlarının ve uluslararası pazarlarda yer almasını sağlayan ihtiyaçlarının karşılanmasını amaçlamaktadır.

KOBİ Finansman Destekleri: Finansman sorunların çözümüne, üretimin, kalitenin ve standartların artırılmasına, istihdamın oluşturmasına, uluslararası seviyede rekabet gücünün sağlanmasına yönelik destek sağlamayı amaçlamaktadır.

KOBİ Açılımı
Peki, KOBİ ne demek? KOBİ finans ve işletme çeşitleri alanında kullanılan bir terimdir. KOBİ kelimesi, aslında kısaltmadır. KOBİ kelimesinin açılımı, küçük ve orta büyüklükte işletmeler anlamına gelmektedir. KOBİ işletmele türleri, büyüklüklerine göre sınıflandırılmaktadır. Mikro, küçük, orta ve büyük ölçekteki işletmeler büyüklüklerine göre farklı yasal süreçlere ve vergilendirmelere tabi tutulmaktadırlar.

Mikro İşletme Ne Demek?

Mikro işletmeler yıllık çalışan sayısı ve net hasılatı üzerinden tanımlanmaktadır. Yıllık 3 milyondan az net satış hasılatı bulunan ve en fazla 10 kişilik bir istihdam sağlayan işletmeler mikro ölçekli KOBİ işletme olarak isimlendirilmektedir. Mikro işletmelerin mali bilanço üzerinden ele alındığı zaman yıllık net hasılatı 3 milyonu geçmez. Mikro işletmelerin, paralel şekilde yıllık olarak ödemiş oldukları vergi de değişkenlik göstermektedir.

Küçük İşletme Nedir?

Küçük ölçekli işletme; çalışan, faaliyet ve kazanç konusunda küçük olan işletmelerdir. Genellikle esnaflar küçük işletme grubuna girmektedir. Bir işletmeyi küçük işletme olarak tanımlamak için, en az bir en fazla elli kişi istihdam etmesi gerekmektedir. Örneğin esnaflar, küçük işletmelere örnektir. Bunun yanında kendi işini kurmak isteyen kişiler de birer küçük işletme olarak isimlendirilir. İnternet üzerinden çalışan ve satış gerçekleştiren kişiler de küçük işletmeler arasında gösterilmektedir. Yine yazarlar, şairler ve bilgisayar ile ilgili kişiler de küçük işletmeler olarak belirtilmektedir.

Orta Ölçekli İşletme Nedir?

Bir işletmenin orta büyüklükte işletme olarak isimlendirilebilmesi için, yıllık net satış hasılatı ya da mali bilançosundan herhangi biri 125 milyon TL’yi aşmamalı ve en fazla 250 kişi istihdam etmelidir. Orta boyutlu işletmeler, genellikle ülkenin ekonomik yapısının önemli bir parçasını oluşturur ve çeşitli ürünler veya hizmetler üretirler. Orta büyüklükteki işletmeler, küçük işletmelerden daha büyük ve daha kapsamlı bir yönetim yapısına sahiptir ve daha fazla maddi kaynağa sahiptir