Ortak Girişim Nedir? Ortak Girişimin Özellikleri Nelerdir?

Ortak girişim, joint venture olarak da adlandırılmaktadır. Ortak girişim, en az iki tüzel kişi tarafından bir yatırım projesi altına birleşerek kurulmuş işletme yapısıdır. Ortak girişimlerde belirli bir alanda işbirliği yapan işletmeler varlık ve yeteneklerini bir araya getirerek yeni bir işletme kurmaktadırlar. Ortak girişime ortaklar eşit miktarda deste olabileceği gibi farklı miktarlarda da destek olabilir.

Ortak Girişim Nedir?

Ortak girişim; iki veya daha fazla işletme veya kişinin ortak bir iş fikri üzerinde eşit veya farklı oranlarda yatırım yaparak, söz konusu yatırım kapsamındaki tüm kar, zarar, risk ve faydalara yatırım yapılan oranda pay sahibi durumudur. Ortak girişim, tüm tarafların eşit miktarda ortak olabileceği gibi aynı zamanda farklı oranlarda muhasebe yapılan ortaklıklarla da mümkün olabilir. 

Ortak Girişimin Özellikleri Nelerdir?

Ortak girişimler, kısa veya uzun dönemde belli bir proje veya işi gerçekleştirmek için işbirliği yapan ana işletmeler tarafından, ayrı bir ad ve kimlik altında yepyeni bağımsız bir işletme kurularak gerçekleştirilir. İşbirliğini gerçekleştiren ana işletmeler, mevcut faaliyetlerine de kendi kimlikleri ve varlıkları ile devam ederler.


Ortak girişimin amacı, genellikle, ana işletmelerin tek başlarına yapmakta zorlanabilecekleri veya gerçekleştiremedikleri projeler ve işlerin yapılmasıdır. İşbirliğinde bulunan işletmeler, yeni kurulan girişimde hissedar olarak belirli sermaye paylarına sahiptir.


İş veya proje, kısa veya uzun dönemde gerçekleştikten, yani amaca ulaştıktan sonra, varlık nedeni ortadan kalktığı için ortak girişim tam tasfiyeye tabi tutulur. Ancak, işbirliği yapan taraflar, arzu ederlerse ortak girişimi yeni bir proje veya iş olasılığı için sürdürebilir.

Ortak Girişimin Amacı Nedir?

Ortak girişimin en temel amacı, şirketlerin bireysel olarak gerçekleştiremedikleri işlerde güç birliği yamasıdır. Ortak girişimde bulunan kişi veya şirketler, sermaye gereksinimi, kar ve zarar gibi temel olguları paylaşırlar. Bir işletmenin tek başına ekleyebileceği yatırım ile ortak bir girişim kapsamında eklenen yatırım arasında farklılıklar meydana gelebilir. Böylelikle, girişimler rekabetin kuvvetli olduğu pazar ortamı içerisinde daha iyi rekabet edilebilir ve daha güçlü olabilir.

Ortak Girişim Şirket Türleri Nelerdir?

Borçlar kanunu kapsamında ortak girişimler Adi Ortaklık kapsamında yer almaktadır. Ortaklaşa olan girişim türleri kendi içerisinde 3’e ayrılır. Bunlar: Adi Ortaklık, Ortak Girişim ve İş Ortaklığıdır.


Adi ortaklık:
Borçlar kanunu kapsamında tanımlanmaktadır. İki ve üzeri gerçek ya da tüzel kişilerce ortaya emek ya da sermayenin konması ile kurulan şirket tipidir. 


Ortak girişim:
İhale kanunu kapsamında tanımlanmaktadır. Farklı konularda uzmanlık gösteren tarafların bir fikir doğrultusunda güçlerini birleştirmesi sonucu oluşmaktadır. 


İş ortaklığı:
Vergi kanunu kapsamında tanımlanmaktadır. Ortakların hukuki ve ekonomik boyutlarda bağımsız, işin yapılması açısından ise işin tamamından sorumlu olunan şirket tipidir. Kolay kurulan ve geçici nitelik barındırması sebebi ile tercih edilebilmektedir. 

Ortak Girişimin Avantajları Nelerdir?

Ortak girişimlerin kişi ve şirketlere sağlamış olduğu finansal ve operasyonel bir çok avantajı bulunmaktadır. Ortak girişimin bu avantajları şu şekilde sıralanabilir:


Ortak girişimin yerli ve yabancı ortak ile yapılabilir, gelişmiş teknolojiye erişim, etkin kaynak bulma, pazar genişletme gibi imkânlar elde edilebilir.
İşbirliği yapan ortaklar sayesinde iş süreçlerinde ortaya çıkan maliyetlerin ve finansal risk oranının azalması sağlanabilir.
İhtiyaçlara ve kaynaklara erişim diğer iş modellerine göre daha hızlı ve kolay olduğu için ortak girişim ile şirketler daha hızlı bir şekilde büyüyebiliyor.
Ortam girişim işbirliği modeline sahip olan şirketler değişime ve yeni fırsatlara daha etkili bir şekilde uyum sağlayabiliyor.
Küçük ve orta ölçekli işletmeler ortak girişim sayesinde iş dünyasındaki güçlü ve yıkıcı rekabetten korunabiliyor.

Ortak Girişim ve Konsorsiyum Arasındaki Farklar Nelerdir?

Ortak girişim, şirketlerin ortak bir fikirde buluşması yönünde kurulan bir topluluktur. Konsorsiyum, işin tek bir kuruluş tarafından üst etmeyeceği, ortakların uzmanlık ve olanaklarını birleştirerek üstlenilmesi ile kurulabilen ortaklıktır. Konsorsiyum ve ortak girişim arasındaki temel farklar şunlardır:


Konsorsiyumda işin yapılması sırasında konsorsiyum paydaşlarının uzmanlık alanları ne yönde ise sadece o alan ile sorumludurlar. Ortak girişimde ise bir araya gelen gerçek ya da tüzel kişiler işin tamamından sorumludurlar. 

Ortak girişimde iş sorumluluğunun bütün olmasının yanı sıra kar/zarar paylaşımı da ortaktır. Konsorsiyumda ortakların sorumlu olduğu alanların belli olması ile beraber o alandaki kar ve zararlar da ortağa aittir.

Ortak Girişim Anlaşması Nedir?

Ortak girişim için anlaşması sağlanırken, taraflar tüm hak ve sorumlulukları sözleşmeye ayrıntılı bir biçimde eklenir. Taraflar sözleşmede, ortak girişimi güvence altına alan net ifadelere yer vermelidir. Anlaşma tamamlanmadan önce taraflar arasında meydana gelebilecek olası anlaşmazlıkları kısıtlayıcı maddelerin eklenmesi de büyük önem taşımaktadır. Ortak girişime dahil olan kişi ve şirketlerin her birinin faaliyet ve uzmanlık alanları da sözleşme içerisinde detaylı bir şekilde ele alınmalıdır. Ortak girişim beyannamesi düzenlenmelidir.

Ortak Girişim Şirket Nedir?

Sermaye piyasası mevzuatına göre Türkiye'de kurulmuş veya kurulacak olan, gelişme potansiyeli taşıyan ve kaynak ihtiyacı olan şirketleri ifade etmektedir.  Girişim şirketlerinin, sınai, zirai uygulama ve ticari pazar potansiyeli olan araç, gereç, malzeme, hizmet veya yeni ürün, yöntem, sistem ve üretim tekniklerinin meydana getirilmesini veya geliştirilmesini amaçlamaları ya da yönetim, teknik veya sermaye desteği ile bu amaçları gerçekleştirebilecek durumda olmaları gereklidir. Borsada işlem gören diğer bir deyişle halka açık şirketler de girişim şirketi niteliğini taşıyabilir. Ancak GSYO'lar bu kapsamdaki şirketlerin sadece borsada işlem görmeyen paylarına diğer bir deyişle halka açık olmayan paylarına yatırım yapabilirler.