Proforma Fatura Nedir?
Proforma fatura, asıl faturanın öncesinde kesilen ön faturadır. Alıcı maliyet hesabı yapabilmek için proforma fatura talebinde bulunabilir. Türk Ticaret Kanunu ve Vergi Usul Kanununda proforma faturalar hakkında düzenlemeler bulunmamaktadır. Bu nedenle teklif niteliğinde olan proforma fatura ile ilgili satıcının ticari bir sorumluluğu bulunmamaktadır.Proforma Faturanın Özellikleri Nelerdir?
Proforma fatura, satıcının verecek olduğu ürün ya da hizmetin maliyetini alıcıya bildirmekte kullandığı ön faturadır. Proforma faturanın bazı temel özellikleri şunlardır:
- Üzerinde proforma fatura olduğunu belirten bir ibare yer almalıdır.
- Kesilme zorunluluğu bulunmaz.
- Herhangi bir vergi uygulamasına tabi değildir.
- Bilgilerin herhangi bir kesinliği yoktur.
- Bir teklif niteliği taşıması itibarıyla bu evrak üzerinde oynamalar yapılması mümkündür.
Proforma Fatura Ne İşe Yarar?
Proforma fatura, satıcının alıcıya teklif vermek amacıyla düzenlemiş olduğu bir ön faturadır. Alıcı satıcıdan proforma fatura talep edebilir. Proforma faturanın hem satıcı hem alıcıya sağladığı pek çok avantaj vardır. Bu avantajlardan bazıları şunlardır.
- Ödeme ve teslimat bilgilerinin teklif edilmesi
- Satış ve ödeme ile ilgili bilgilerinin netleşmesi
- Alıcı ve satıcı bilgilerinin belgelenmesi
- Proforma faturanın alıcı tarafından tasdik edilmesi ile satış işleminin onaylandığı ve faturanın kesilebileceği anlamına gelmesi
- Ticari faturada oluşabilecek hataların minimuma indirilmesi
- Taraflar arasında güvenli bir ortamın oluşması
Proforma Fatura Nasıl Hazırlanır?
Proforma faturalara hakkında yasal bir düzenleme olmasa da proforma fatura kesimi yaparken uyulması gereken belirli kriterler vardır. Bu kriterler şu şekilde sıralanabilir:
- İşletmelerin antetli kağıdı kullanılarak hazırlanır.
- Sol üst köşede satıcıya ve alıcıya ait bilgilere yer verilir.
- Sağ üst köşede ise tarih ve proforma numarası yazılır.
- Sayfanın orta kısmında satılacak ürünlere ait detaylı bilgilere yer verilir.
- Sayfasının sonuna 'Proforma Fatura' ibaresi eklenir.
Proforma Fatura Nasıl Kesilir?
Proforma faturanın kesilmesinde yasal sorumluluklar bulunmaz. Fatura kesiminde bazı bilgilere yer verilmelidir. Bu bilgilerin tam ve doğru şekilde düzenlenmesi taraflar arasında yanlış anlaşılmaları ve ticari hataları minimuma indirir.
- Faturanın tarihi ve numarası
- Alıcı ve satıcının ad soyadları ve telefon ile adres bilgisi
- Hizmet ve ürünün içeriğinde neler olduğuna dair bilgi
- Sağlanan hizmetin bedeli
- Ödeme şeklinin nasıl olduğuna ilişkin bilgi
- Sigorta prim ücretleri hakkında bilgi
- Ürününün nereye ait olduğuyla ilgili bilgi
- Malların ağrılıklarının ne kadar olduğu, ebatları ve ve miktarlarının ne kadar olduğuna ilişkin bilgi
- Sevkiyat türüne ilişkin bilgi
- Ürünün ambalaj özellikleri hakkında bilgi
- Faturayı hazırlayan kişinin imzası
Proforma Fatura Nasıl Düzenlenir?
Proforma fatura oluşturma konusunda da ticaret ve vergi hukukunda herhangi bir yasal düzenleme yoktur. Taraflar kendi ihtiyaçlarına göre proforma fatura düzenleme işlemini, elle ya da bilgisayar üzerinden gerçekleştirebilirler. Proforma ve e-Fatura arasındaki farklardan biri de budur. Söz konusu işlem için proforma fatura sistemi olarak adlandırılan yazılımlar ya da online proforma fatura düzenleme uygulamaları tercih edilebilir.
Proformaların hazırlanışı, ticari faturalara benzese de bunun için maliye tarafından onaylanmış kâğıtların kullanılması gerekmez. Antetli kâğıtlar, bu işlem için yeterlidir.
Proforma Fatura Neden Kesilir?
Proforma fatura, satıcının verecek olduğu ürün ya da hizmetin maliyetini alıcıya bildirmekte kullandığı ön faturadır. Satıcının alıcıya maliyet bilgisi verebilmesi için gerçek fatura kesmesi mümkün değildir. Teklif niteliğinde olan proforma fatura düzenlemesi gerekmektedir.
Teklif niteliğindeki bu belge, özellikle alım işlemi gerçekleştirilecek durumlarda bir teklife ve planlamaya ihtiyaç duyulması halinde kullanılır. Peşinat ve izin alınması gereken durumlarda talep edilebilir. Proforma fatura satış öncesinde hazırlanır ve müşteriyle paylaşılır.
Proforma Fatura Geçerlilik Süresi Nedir?
Proforma faturanın düzenlenebilmesi için belirli bir zaman dilimi yoktur. Satıcı istediği bir zaman diliminde proforma fatura düzenleyebilir. Proforma fatura, satış öncesinde hazırlanarak müşteriye sunulur.
Proforma fatura bir belge olarak düzenlenir ve yasal zorunluluğu yoktur. Bu nedenle geçerlilik süresi söz konusu değildir. Satıcı geçerlilik süresine bakılmaksızın proforma faturada değişiklik yapabilir.
Proforma Fatura Nereden Alınır?
Türk Ticaret Kanunu ve Vergi Usul Kanunu’nda "Proforma Fatura" ile ilgili hiçbir düzenleme yoktur. Dolayısı ile kanunda belirtilen standart bir proforma fatura formatı da bulunmamaktadır. Proforma faturalar hazır şablonlar üzerinde veya proforma fatura yazılımları kullanılarak düzenlenir ve satıcı firmanın antetli kağıdına basılır.
Proforma Fatura İptal Edilebilir Mi?
Proforma fatura, teklif niteliğinde olduğundan bir bağlayıcılığı yoktur. Yasal olarak herhangi bir karşılığı olmayan proforma fatura düzenlendiğinde her iki taraf için de herhangi bir sorumluluk oluşmaz. Bir teklif niteliği taşıması itibarıyla proforma fatura üzerinde oynamalar yapılması mümkündür.