Tüzel Kişi Ne Demek? Tüzel Kişinin Unsurları Nelerdir?

Tüzel kişi, bir hukuki kavramdır ve bir tüzel kişinin varlığı, bir birey veya bir grubun bir araya gelmesi ile oluşturulmaktadır. Tüzel kişinin unsurları şunlardır: bir amacı olması, bir üyeleri olması, bir örgüt yapısı olması ve bir özerklik düzeyi olması. Örnek olarak, bir dernek, bir vakıf veya bir şirket tüzel kişi olarak kategorize edilebilir. Bu tüzel kişiler, belirli bir amacı uğruna oluşturulmuş ve özerk bir yapıya sahip olan hukuki varlıklardır ve kendi iç hukuki düzenlemelerine göre yönetilirler.

Tüzel Kişi Ne Demek?

Tüzel kişinin tanımı, hukuk bakımından birçok kişinin veya malın topluluğundan doğan ve tek bir kişi sayılan oluşumdur. Tüzel kişiler, gerçek kişi olmadıkları hâlde gerçek kişi gibi işlem görürler. Kendilerini oluşturan ortaklardan, üyelerden veya temsilcilerden bağımsızdırlar. Tüzel kişi, kişiler hukuku içerisinde incelenmektedir. Tüzel kişiler, kendileri ile ilgili özel hükümler uyarınca tüzel kişilik kazandıklarını söylemek mümkündür.

 

Tüzel Kişi Kimlere Denir?

Tüzel kişi, bir birey veya bir grubun bir araya gelerek oluşturdukları bir hukuki varlıktır. Bu nedenle, tüzel kişi olarak kategorize edilebilecek varlıklar, bir birey veya bir grubun bir araya gelerek oluşturdukları hukuki varlıklardır. Örnek olarak, bir dernek, bir vakıf veya bir şirket tüzel kişi olarak kategorize edilebilir. Bu tüzel kişiler, belirli bir amacı uğruna oluşturulmuş ve özerk bir yapıya sahip olan hukuki varlıklardır ve kendi iç hukuki düzenlemelerine göre yönetilirler.

Tüzel Kişi Türleri Nelerdir?

Tüzel kişi çeşitleri şu şekilde sıralanabilir:


Dernek: Dernek, bir amaç uğruna oluşturulmuş bir tüzel kişidir. Dernekler, genellikle sosyal, kültürel, eğitim, sağlık, spor gibi alanlarda faaliyet gösterirler.
Vakıf: Vakıf, bir amaç uğruna oluşturulmuş ve maddi veya manevi bir varlık bırakılarak kurulmuş bir tüzel kişidir. Vakıflar, genellikle sosyal, eğitim, kültürel, sağlık gibi alanlarda faaliyet gösterirler.
Şirket: Şirket, bir ticari amaç uğruna oluşturulmuş bir tüzel kişidir. Şirketler, çeşitli ticari faaliyetler yürütürler ve kar amacı güderler.
Kamu Kurumu: Kamu kurumu, devlet tarafından oluşturulmuş ve resmi bir görev yerine getirme amacı olan bir tüzel kişidir. Örnek olarak, bir belediyenin veya bir üniversitenin kamu kurumu olduğu söylenebilir.
Özel Hukuk Tüzel Kişisi: Özel hukuk tüzel kişisi, bir amaç uğruna oluşturulmuş ve özel hukuk hükümlerine göre yönetilen bir tüzel kişidir. Örnek olarak, bir dernek veya bir vakıf gibi özel hukuk tüzel kişisi olarak kategorize edilebilir.

Tüzel Kişinin Unsurları Nelerdir?

Tüzel kişinin unsurları şunlardır:


Tüzel kişinin amacı olması: Tüzel kişi, bir amaç uğruna oluşturulmuş bir hukuki varlıktır. Örneğin, bir dernek, bir vakıf gibi tüzel kişiler, belirli bir amaç uğruna oluşturulmuştur.
Tüzel kişinin üyeleri olması: Tüzel kişi, bir üyeleri olması gereken bir hukuki varlıktır. Örneğin, bir dernekte üyeler, bir vakıfta da vakıf mütevelli heyeti üyeleri olacaktır.
Tüzel kişinin örgüt yapısı olması: Tüzel kişi, bir örgüt yapısına sahip olması gereken bir hukuki varlıktır. Örneğin, bir dernekte dernek yönetim kurulu, bir vakıfta da vakıf yönetim kurulu olacaktır.
Tüzel kişinin özerklik düzeyi olması: Tüzel kişi, bir özerklik düzeyi olan bir hukuki varlıktır. Örneğin, bir dernek, bir vakıf gibi tüzel kişiler, özerk bir yapıya sahiptir ve kendi iç hukuki düzenlemelerine göre yönetilirler.

Gerçek ve Tüzel Kişi Arasındaki Farklar Nelerdir?

Gerçek kişi ve tüzel kişi arasındaki farklar tanımı, varlık sebebi, özerklik düzeyi, sorumluluk ve ömür olarak farklılık gösterir. Bu farklılıklar aşağıda açıklanmıştır:


Tanımı: Gerçek kişi, bir birey olarak hukuk sisteminde yer alan bir varlıktır. Tüzel kişi ise, bir birey veya bir grubun bir araya gelerek oluşturdukları bir hukuki varlıktır.
Varlık sebebi: Gerçek kişi, doğuştan var olan bir varlıktır. Tüzel kişi ise, bir birey veya bir grubun bir araya gelerek oluşturdukları bir hukuki varlıktır ve bu yüzden tüzel kişinin varlığı, bir birey veya bir grubun bir araya gelerek oluşturdukları bir hukuki varlıktır.
Özerklik düzeyi: Gerçek kişi, özerklik düzeyine sahip değildir ve hukuki işlemlerde sıradan bir birey olarak yer alır. Tüzel kişi ise, özerk bir yapıya sahiptir ve kendi iç hukuki düzenlemelerine göre yönetilir.
Sorumluluk: Gerçek kişi, kendi adına yaptığı hukuki işlemlerden sorumludur. Tüzel kişi ise, kendi adına yaptığı hukuki işlemlerden tüzel kişi sorumludur ve tüzel kişinin üyeleri sıradan bireyler olarak sorumlu değillerdir.
Ömür: Gerçek kişi, doğuştan var olan bir varlıktır ve ölünceye kadar varlığını sürdürür. Tüzel kişi ise, bir birey veya bir grubun bir araya gelerek oluşturdukları bir hukuki varlıktır ve bu yüzden tüzel kişinin ömür süresi, oluşturulma amacına göre belirlenir. Örneğin, bir dernek veya vakıf gibi tüzel kişiler, belirli bir amacı uğruna oluşturulmuş ve belirli bir ömür süresine sahip olabilirler.

Tüzel Kişi Örnekleri

Kategorilere göre tüzel kişiler şu şekilde örneklendirilebilir:


Dernek: Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği, Kültür ve Sanat Derneği, Spor Derneği, Sağlık Derneği gibi dernekler tüzel kişi örnekleridir.
Vakıf: Sosyal Yardım Vakfı, Kültür ve Sanat Vakfı, Eğitim Vakfı, Sağlık Vakfı gibi vakıflar tüzel kişi örnekleridir.
Şirket: Özel sektörde faaliyet gösteren şirketler tüzel kişi örnekleridir. Örnek olarak, bir inşaat şirketi, bir telekomünikasyon şirketi, bir banka gibi şirketler tüzel kişi örnekleridir.
Kamu Kurumu: Belediyeler, üniversiteler, devlet hastaneleri gibi kamu kurumları tüzel kişi örnekleridir.
Özel Hukuk Hukuk Tüzel Kişisi: Bir dernek, bir vakıf gibi özel hukuk tüzel kişisi olarak kategorize edilebilir.

Şahıs Firması Tüzel Kişi midir?

Şahıs firması, bir ticari faaliyet yürüten bir birey tarafından kurulan bir tüzel kişidir. Bu nedenle, şahıs firması tüzel kişi olarak kategorize edilebilir.


Şahıs firması, bir birey tarafından kurulan ve tek bir birey tarafından yönetilen bir ticari işletme türüdür. Şahıs firmasında, işletme sahibi, işletmenin sorumluluğunu ve tüm risklerini üstlenir ve işletmenin kar ve zararlarından sorumludur. Bu nedenle, şahıs firmasında işletme sahibinin kişisel varlığı, işletmenin varlığıyla birleştirilir ve işletme sahibi, işletmenin borçlarından kişisel olarak sorumludur.

Adi Şirket Ortağı Tüzel Kişi Olabilir mi?

Adi şirket, sahibinden ayrı bir varlığı olmayan şirketlerdir. En basit şirket modelidir. Adi şirketler Türk mevzuatında Borçlar Kanunu içerisinde düzenlenmiştir. Buna göre, olan adi şirketlerin tüzel kişilikleri bulunmamaktadır. Bu nedenle kendilerine ait mal varlıkları üzerinde ortaklarının elbirliği mülkiyeti vardır. Şirketle ve şirketin mal varlığı ile ilgili hukuki eylem ve işlemlerde tüm ortaklar birlikte hareket etmek zorundadırlar.


Adi ortaklığın tüzel kişiliği olmamasına bağlanan bir takım sonuçları bulunmaktadır. Bunlar;

Adi ortaklık tacir olarak kabul edilemez.
Adi ortaklığın dava açma ehliyeti bulunmadığı gibi, adi ortaklığa karşı dava da açılamaz (Ortaklarına açılabilir, ortakları da açabilir).
Adi ortaklığın malvarlığı bulunmadığından tüm ortakları tüm malvarlığına müştereken sahiptir.
Adi ortaklığın iflası istenemeyeceği gibi, adi ortaklığın ticari unvanı da yoktur.

Anonim Şirketler Tüzel Kişi midir?

​​Anonim şirketler, tüzel kişi olarak kategorize edilebilirler.

Anonim şirketler, bir ticari amaç uğruna oluşturulmuş ve özerk bir yapıya sahip olan hukuki varlıklardır. Anonim şirketler, bir şirket türüdür ve sermayesi paylara bölünmüştür. Anonim şirketlerde, ortakların kişisel sorumluluğu sınırlıdır ve ortakların kişisel varlıkları ile işletmenin varlığı birbirinden ayrıdır. Bu nedenle, anonim şirketler tüzel kişi olarak kategorize edilebilir.

Anonim şirketler, kendi iç hukuki düzenlemelerine göre yönetilir ve anonim şirketlerin borçlarından anonim şirketler sorumludur, ortakların kişisel olarak sorumlu değillerdir.

Limited Şirket Ortakları Tüzel Kişi Olabilir mi?

Limited şirketler tüzel kişidir ancak limited şirket ortakları, tüzel kişi olarak kategorize edilemezler. 


Limited şirketlerin tüzel kişi olarak kategorize edilmesi, limited şirketlerin özerklik düzeyine sahip olmalarından kaynaklanır. Limited şirketler, kendi iç hukuki düzenlemelerine göre yönetilir ve limited şirketlerin borçlarından limited şirketler sorumludur, ortakların kişisel olarak sorumlu değillerdir. 


Limited şirket ortakları, limited şirketlerin özerklik düzeyine sahip değillerdir ve limited şirketlerin özerklik düzeyine göre yönetilmezler. Bu nedenle, limited şirket ortakları tüzel kişi olarak kategorize edilemezler.