Geri Dön
30.10.2022

Vergi Muafiyeti Nedir?

Vergi muafiyeti en genel tanımı ile vergi mükellefinin ya da mükellef grubunun vergi dışında tutulmasına denir. Vergi vermekle yükümlü olan gerçek veya tüzel kişiler, Vergi Usul Kanunu’nda yer alan ibarelere göre vergiden muaf olabilir. Muafiyetin oranı kısmen ya da tamamen olarak değişebilmektedir. Vergi ödemekle yükümlü olsalar dahi başka vergi kanunları mükelleflerin yükümlülüklerini ortadan kaldırabilir.

Vergi Muafiyeti Nedir?

Vergi muafiyeti en genel tanımı ile vergi mükellefinin ya da mükellef grubunun vergi dışında tutulmasına denir. Vergi vermekle yükümlü olan gerçek veya tüzel kişiler, Vergi Usul Kanunu’nda yer alan ibarelere göre vergiden muaf olabilir. Muafiyetin oranı kısmen ya da tamamen olarak değişebilmektedir. Vergi ödemekle yükümlü olsalar dahi başka vergi kanunları mükelleflerin yükümlülüklerini ortadan kaldırabilir.

Vergi Muafiyeti Şartları Nelerdir?

Vergi muafiyet şartları, mükellefin muaf olacağı verginin türü ve başvuran kişinin muafiyet gerekçesine göre değişiklik göstermektedir. Vergi muafiyeti talebinde bulunan kişi, emekli, esnaf, girişimci veya engelli bir birey olabilir. Örneğin emekli vergi muafiyeti işlemleri ve engelli vergi muafiyeti başvurusunda gerekli olan belgeler farklılık göstermektedir. Vergi muafiyetinin geçerli olabilmesi için, vergi mükellefi olan kişinin yetkili vergi dairesine başvurarak "Vergi Muafiyeti Belgesi" alması gerekmektedir.

Vergi Muafiyeti Kimleri Kapsıyor?

Vergi türüne göre vergi muafiyetinden yararlanacak kişiler (emekli, esnaf, girişimci veya engelli bireyler gibi) değişmektedir. Örneğin; Gelir Vergisi Kanununa göre muaf olan kişileri şu şekilde sıralanabilir:


Bir iş yeri açmadan gezici olarak iş yapan kalaycı, hallaç, ayakkabı ya da musluk tamircisi, nalbant, fotoğrafçı gibi küçük sanat erbabı kişiler, 
Evde kullanılan mutfak robotu, dikiş makinesi, ütü ve benzeri makinelerle dışarıda işçi çalıştırmamak şartıyla dokuma ürünleri, nakış işleri, turistik eşya, tarhana, erişte mantı gibi ürünleri satanlar, 
Ziraat işlerinde kullanılan hayvan ve hayvan arabası, motor ve traktör, sandal gibi vasıtalarla sürekli hale gelmeden ara sıra ücret karşılığında insan ya da hayvan taşıyanlar, 
Nehir, deniz, göl ve su geçitlerinde 50 rüsum tonilatoya kadar motorsuz nakil aracı işletenler gelir vergisinden muaf tutulabilir. 
Bunlara ek olarak bilimsel araştırma, çevre, sağlık ve sosyal yardım konularında çalışmalar yürüten vakıflar da gelir vergisi muafiyetinden yararlanabilir.

Türkiye sınırları içinde tüm taşınmaz mallardan alınan emlak vergisinden muaf tutulan kişiler de vardır. Emlak Vergisi Kanunu’na göre muaf tutulan kişiler aşağıdaki gibidir: 


Brüt 200 metrekareden küçük evlerde oturanlar emlak vergisinden muaf olabilir. Ancak brütün dışında kalan kapalı otopark, hol ya da merdiven boşluğu gibi alanlar dahil edildiğinde hesap 200 metrekareyi geçiyorsa muafiyet olmaz. 
Gaziler, ev hanımları, şehit yakınları ve engelli bireylerin yanında dul ve yetimler de emlak vergisinden muaf kişiler arasındadır. 
Başka bir evi ve geliri olmayan emekliler de emlak vergisinden muaf tutulabilir. 

Vergi Muafiyeti Sorgulama

Mükelleflerin ödemek ile yükümlü oldukları vergileri sorgulanması ve vergilerini takip etmeleri İnteraktif Vergi Dairesi veya e-Devlet üzerinden mümkün olmaktadır. İnteraktif Vergi Dairesine Kullanıcı adı ve şifre ile giriş yapılabilmektedir. Vergi mükellefi, basit usul vergi muafiyeti hakkında gerekli işlemleri muhasebeci veya mali müşaviri vasıtasıyla gerçekleştirebilir.

Küçük Esnaf Vergi Muafiyeti

Esnaf vergi muaflığına ilişkin şartları taşıyanlara talepleri doğrultusunda vergi dairesince Esnaf Vergi Muafiyeti Belgesi verilmektedir. Esnaf Muafiyet Belgesinin şekil ve muhtevasının tayin ve tespiti ile iptali ve uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemekte Maliye Bakanlığı yetkilidir.


Ticari, zirai ya da mesleki kazanç dolayısıyla gerçek usulde gelir vergisine bağlı olanlar ve gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine bağlı olarak iş yapanlar esnaf muafiyetinden faydalanamazlar. Kamu kurum ve kuruluşlarınca organize edilen yerlerde geçici bir süreliğine satış yapanlar esnaf muafiyetinden yararlanabilir. Fakat, ürünlerine pazar takibi yapılması sureti ile sürekli satış yapanlar esnaf muafiyetinden faydalanamazlar.

Bir ürünün internet üzerinden satışa sunulması esnaf muafiyetine engel olmamaktadır. Ayrıca, internet satışlarından elde edilen gelirin yıllık 12 brüt asgari ücretin altında olması durumunda yine bu muaflıktan faydalanılabilir.

Genç Girişimci Vergi Muafiyeti

Genç girişimci desteği (29 yaş altı vergi muafiyeti desteği), genç girişimcinin faaliyete başladığı takvim yılından itibaren üç vergilendirme dönemi boyunca elde ettiği kazancın yıllık 75.000 TL’lik kısmı gelir vergisinden istisna edilmesini kapsamaktadır. Gerekli şartları sağlayan genç girişimcilerin, genç girişimci desteğinden faydalanmaları mümkündür. Bu şartlar;


Genç girişimci 18 yaşını tamamlamış ve 29 yaşını tamamlamamış olmalıdır.
Bağ-Kur kapsamında 01.06.2018 tarihinden itibaren ilk defa sigorta sahibi olmak. Daha önce sigorta başlangıcı yapmamış olmak.
Ticari veya serbest meslek faaliyeti nedeniyle adına ilk defa girişimde bulunmuş olmak.
Girişimcinin kurmuş olduğu şirket türünün adi ortaklık veya şahış şirketi olması gerekmektedir.
Gelir Vergisi Kanunu’nun 20. maddesi kapsamında genç girişimcilerde kazanç istisnası kapsamında bulunmak.

Bu şartları sağlayan genç girişimcilere 12 ay boyunca Bağ-Kur prim desteği sağlanmaktadır.

Kadın Girişimci Vergi Muafiyeti

Kadın girişimciliği, kadın istihdamının bir alanıdır. İlk defa işini kurmuş veya işini kuracak kadın girişimcilerin teşviki ve finansman erişimlerini kolaylaştırmak için kadın girişimine destek veren kurum ve kuruluşlar bulunmaktadır. Bu kurum ve kuruluşlardan biri de, Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK)’dır. 


Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu, kadın girişimcilere destek vermektedir. TKDK tarafından hibe verilen her 10 yatırımcıdan birini kadın girişimciler oluşturmaktadır. Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu, süt üreten tarımsal işletmeleri, kırmızı et üreten tarımsal işletmeleri, kanatlı et üreten tarımsal işletmeleri, yumurta üreten tarımsal işletmeleri, süt ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanması alanları kapsamında kadın girişimcilere vergi muafiyeti desteği vermektedir. 


Bu kapsamda bulunan girişim ve yatırımlarda Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu kadın girişimcilere yüzde 60 ile yüzde 80 arasında hibe desteği vermektedir. Bunlara ek olarak IPARD projeleri ile yapılan yatırımlarda, KDV ve gelir vergisi muafiyeti sağlayabilmektedir. Hibe desteği için başvuracak olan kadın girişimciler, Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu’nun web sitesi üzerinden vergi muafiyeti başvurusu gerçekleştirebilirler. 

Sanatçı Vergi Muafiyeti

5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu hükümlerine göre “eser” niteliği taşıması ve bu durumun Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın ilgili birimlerinden veya İl Kültür ve Turizm Müdürlüğünden alınacak bir belge ile tevsik ve ispat edilmesi şartıyla; bu mükelleflerin söz konusu çalışmalardan elde edecekleri kazanç için Gelir Vergisi Kanununun 18 inci maddesinde yer alan istisnadan yararlanmaları mümkün bulunmaktadır. Bu kapsamda sanatçı vergi muafiyeti gerçekleşmektedir.


E-Ticaret Vergi Muafiyeti

Gelir Vergisi Kanunu’nda e-Ticaret vergi muafiyeti, (Ek:11/11/2020-7256/15 md.) “Ayrı bir işyeri açmaksızın ve sanayi tipi veya seri üretim yapabilen makine ve alet kullanmaksızın oturdukları evlerde imal ettikleri malları internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden satanlar. Bu bent kapsamında esnaf muaflığından faydalanabilmesi için Esnaf Vergi Muafiyeti Belgesi alınması, Türkiye’de kurulu bankalarda bir ticari hesap açılması ve tüm hasılatın münhasıran bu hesap aracılığıyla tahsil edilmesi şarttır. Bankalar, bu bent kapsamında açılan ticari hesaplara aktarılan tutarlar üzerinden, aktarım tarihi itibarıyla %4 (bir ve üzeri işçi çalıştırıldığı durumda %2) oranında gelir vergisi tevkifatı yapmak ve 98 ve 119 uncu maddelerdeki esaslar çerçevesinde beyan edip ödemekle yükümlüdür.” şeklinde belirtilmiştir. 

Ev Hanımı Vergi Muafiyeti

Ev hanımlarına vergi muafiyeti alma şartına göre evlerde kendi el emekleri ile imal edilen ürünleri iş yeri açmadan, internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden 2021 yılı için 220.000 TL’ye kadar olan satışlardan muaflığını kapsamaktadır. Ev hanımlarının gelir vergisinden muaf olabilmesi için belirlenen şartları karşılamaları ve Vergi Muafiyet Belgesi almaları gerekmektedir. Hiçbir geliri olmadığını belgeleyen ev hanımları, emlak vergisinden muaf kişiler arasındadır. 

Asgari Ücret Vergi Muafiyeti

Gelir Vergisi, 7349 sayılı kanun ve 193 sayılı Kanunun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasına eklenen (18) numaralı bent ile 1/1/2022 tarihinden itibaren yapılan ücret ödemelerine uygulanmak üzere, hizmet erbabının ödemenin yapıldığı ayda geçerli olan asgari ücretin aylık brüt tutarından işçi sosyal güvenlik kurumu primi ve işsizlik sigorta primi düşüldükten sonra kalan tutarına isabet eden ücretleri gelir vergisinden istisna edilmiştir.


İstisna nedeniyle alınmayacak olan vergi ilgili ayda aylık asgari ücret üzerinden hesaplanması gereken vergiyi aşamaz. Birden fazla işverenden ücret alanlarda bu istisna sadece en yüksek olan ücrete uygulanır.

Memur Vergi Muafiyeti

İşçi ve memur ayrımı olmaksızın tüm çalışanlar, asgari ücrete kadar olan kazançları üzerinden gelir vergisi ve damga vergisinden muaftır. 2022 yılında uygulanacak asgari ücrete göre gelecek yıl ücretlerin brüt 5004 liraya kadar olan kısmından sadece yüzde 14 oranında sosyal güvenlik primi işçi payı ve yüzde 1 oranında işsizlik sigortası fonu işçi primi kesilecektir. Bu oranlar ile vergi muafiyeti hesaplama işlemi mümkün olmaktadır.

Bizimle İletişime Geç

İhtiyacın olan her konuda sana yardım etmeye hazırız. Aşağıda iletişim bilgilerini paylaş, en kısa zamanda sana ulaşalım.