Huzur Hakkı Nedir?
Huzur hakkı ne demek diye soracak olursanız; şirketlerde, vakıflarda ve derneklerde, yönetim kurulu üyeleri ilgili kurumun işleriyle ilgili çeşitli kararlar almak için düzenli veya gerekli hallerde toplantı yaparlar. Yapılan bu yönetim kurulu toplantıları için zaman ve mesai harcanır. Harcanan zaman ve mesai kapsamında yönetim kurulu üyelerine huzur hakkı ödenir. Huzur Hakkı pay dağıtımı değil, hizmet karşılığı alınan bir ücret türüdür. Bu sebeplede vergilendirmeye tabidir. Huzur hakkı ödemeleri aynı zamanda muhasebe gideri olarak gösterilebilir. Huzur hakkı ödemesinde söz konusu yönetim kurulu üyesinin müdürlük icra ediyor olması veya olmaması önemli değildir.Huzur Hakkı Hesaplama
Şirketin huzur hakkı vermesi için bunun şirket esas sözleşmesinde belirtilmesi ya da karar defterinde karara alınması gerekir ancak noter tasdiki gerekmez. Yine de özellikle birden çok ortaklı şirketlerde ileride bir itiraz olması söz konusu ise tescil yaptırılması daha uygun olur. Huzur hakkı hesaplanırken Gelir ve Damga vergisi kesintisi yapılır. Huzur Hakkı 2022 şartlarına göre, yapılacak vergi kesintilerini hesaplayabilmek için 2022 Gelir Vergisi oranlarına ve 2022 Damga Vergisi oranlarına bakmanız gerekir. Gerekli vergileri hesaplayıp huzur hakkı damga vergisini ve huzur hakklarında gelir vergisini huzur hakkından düştüğünüzde huzur hakkı vergilendirmenizi görmüş ve netten brüte huzur hakkını hesaplamasını yapmış olursunuz. Huzur Hakkı ücret sınıfına girdiği için asgari geçim indirimine tabidir ancak sigorta primine tabi değildir. Huzur hakkı için de bordro düzenlenmesi gerekir. Huzur hakkı miktarı şirkete bağlı olacaktır çünkü huzur hakkı üst sınırı kanunen mevcut değildir. Huzur hakkı kesintileri ve huzur hakkı ödemeleri ile ilgili bu sebeple kesin bir rakam vermek mümkün değildir. Huzur hakkı hesaplama yıllık olarak her şirket özelinde özerk olarak gerçekleştirilmelidir.
Huzur Hakkı Kimlere Ödenir?
Bu ödeme en temelde şirket ortaklarına yapılır. Fakat şirketin anonim şirket olduğu durumlarda yönetim kurulu üyelerine ve şirketin limited şirket olduğu durumlarda da şirket ortaklarına ve şirket müdürüne de ödenir. Huzur hakkının ödenmesi için genel kurulun toplanmasına gerek yoktur. Ödemeler yalnızca yönetim kurulu kararı ile yapılabilir. Fakat yönetim kurulunun olmadığı durumlarda genel kurul kararı ile tescillenebilir. Aynı zamanda huzur hakkı ödemesi alacak olan yönetim kurulu üyesinin müdür olması ya da olmaması herhangi bir şeyi değiştirmez. Huzur hakkı, yönetim kurulu huzur hakkı, yönetici huzur hakkı ve şirket ortaklarına huzur hakkı verilmesi şeklinde ödenebilir.
Huzur Hakkı Ödemesi Nasıl Yapılır?
Huzur hakkı ödemesinin yapılabilmesi için bunun şirket esas sözleşmesinde belirlenmesi ya da karar defterinde karar alınması gereklidir. Huzur hakkı hesaplaması esnasında gelir vergisi ve damga vergisi kesintileri yapılır ve vergi dilimlerine dikkat edilir. Huzur hakkı, ücret sınıfına girmesi sebebiyle asgari geçim düzenlenmesi gerekir. Huzur Hakkı hakkında bilmeniz gereken detaylar şunlardır;
- Sermaye şirketlerinde şirketten para çekme durumu söz konusu olduğunda kurumlar vergisine ek olarak %15 stopaj ödenmesi gerekir. Oysa şirketten alınan ücret Huzur Hakkı olarak alınırsa, gelir vergisi dilimlerinde vergilendirme yapılır ve şirket defterine gider kalemi olarak kaydedilebilir. Bu huzur hakkı stopaj oranı olarak da değerlendirilebilir.
- Şirketten alınan ücretin gider kalemi olarak kaydedilmesi beraberinde vergi avantajlarını da getirmektedir. Bu şekilde kayıt edilen ücret, ödenecek yıllık veya geçici kurumlar vergisi tutarlarından ve şirket karından da düşecektir.
- Huzur hakkı ödemeleri için noter tasdiki gerekmese bile ilerde oluşabilecek itirazları göz önünde bulundurarak tescil durumunu göz önünde bulundurabilirsiniz.
- Bu ödemeler şirket mali yapısına uygun olacak şekilde düzenlenmelidir.
- Kurumlar Vergisi Kanunu’nca örtülü kazançlarda ceza uygulaması olabilir. Bu nedenle şirketten alınacak bu paranın makul olan kısmı Huzur Hakkı olarak, kalanıysa kar payı şeklinde gösterilerek işlem yapılmalıdır.
Huzur Hakkı Ödemesi Ne Zaman Yapılır?
Şirketlerde, vakıflarda, derneklerde yönetim kurulu üyeleri ilgili kurumun işleriyle ilgili çeşitli kararları almak için düzenli olarak ya da gerekli hallerde toplantılar yaparak bu toplantılar için zaman ve mesai harcarlar. Harcanan zaman ve mesai kapsamında yönetim kurulu üyelerine huzur hakkı ödemesi yapılır. Huzur hakkı pay dağıtımı değil hizmet karşılığı alınan bir ücret türü olduğundan vergilendirmeye tabi tutulmaktadır. Huzur hakkı ödemeleri genel kurula gerek kalmadan yönetim kurulu kararıyla yapılabilmektedir. Bununla birlikte huzur hakkı ödemesi genel kurul ile de tescillenebilir. Huzur hakkı ödemeleri bazı durumlarda toplantı başına yapılırken bazı durumlarda gün, ay ya da yıl cinsinden hesaplanabilir. Özetle ödemenin zamanlaması şirketin durumuna ve iş takvimine bağlıdır.
Huzur Hakkı Ödemesinde Vergi
Huzur hakkı, gider olarak gösterilebilen bir ödeme türü olduğu için vergi yönünden bazı avantajlar kazandırabilir. Huzur hakkı kapsamında ödenen ücretler, ücretin miktarına göre %15’den başlayarak %40’a varan oranlara kadar vergilendirildiği için bu söz konusu tutar gider olarak gösterilebilir. Gider olarak gösterildiğinde şirket bu ödemeyi vergi indirimi için kullanabilir. Huzur hakkı ödemesinin gider olarak gösterilmesinden sonra bu duruma bağlı olarak beyan edilen şirket kârının yanı sıra geçici kurumlar vergisi için ödenecek miktarlarda da düşüş yaşanacaktır. Diğer yandan şirketten alınan kâr paylarının gider olarak gösterilmesinin mümkün olmadığını vurgulamakta fayda vardır. Huzur hakkı vergi dilimleri şirketin ödediği vergilerde ve huzur hakkını alan çalışanın ödediği vergilerde farklı dilimlere tabii olacaktır. Örneğin kişiler gelir vergisindeki dilimlerini korumak için huzur hakkı beyan sınırını geçmek istemeyeceklerdir.
Huzur Hakkı İle İlgili Sıkça Sorulan Sorular:
- Huzur Hakkı Vergiye Tabi midir?
Huzur hakkı vergi muafiyeti için çalışan olarak konumunuzu bilmeniz gerekir. SGK mevzuatına göre, huzur hakkı adı altında yapılan ödemelerin prime tabii olup olmadığı hususu sigortalıların statüsüne göre belirlenecek olup kişiler, huzur hakkı ödenen veya ödenecek yerde 5510 sayılı Kanunun 4-1/a maddesi kapsamında hizmet akdine bağlı olarak çalışıyorlarsa, bu kişilere yapılan huzur hakkı ödemeleri sigorta primine tabi tutulacaktır. Ancak anılan kişiler hizmet akdi ile çalışmamakta yani 4-1/b kapsamında sigortalı iseler huzur hakkı adı altında yapılan ödemelerden sigorta primi kesilmeyecektir.
Anonim şirketlerde huzur hakkı: Anonim şirketlerde; yönetim kurulu üyeleri, 5510 sayılı Kanunun 4-1/a maddesi kapsamında yani hizmet akdine bağlı olarak, yönetim kurulu üyesi olduğu şirkette çalışıyorlarsa, bu kişilere yapılan huzur hakkı ödemeleri sigorta primine tabi tutulması gerekir, Anonim şirketlerde; yönetim kurulu üyeleri, 5510 sayılı Kanunun 4-1/b maddesi kapsamında yani bağkurlu ise bu kişilere yapılan huzur hakkı ödemeleri sigorta primine tabi tutulmasına gerek bulunmamaktadır.
Limited şirket huzur hakkı: Limited şirketler içinde 5510 sayılı Kanunun 4-1/b maddesi kapsamında müdür sıfatına sahip ortaklar ve müdür olmayan ortaklara yapılan huzur hakkı ödemeleri sigorta primine tabi tutulmasına gerek bulunmamaktadır. Limited şirketler içinde hizmet akdine bağlı olarak çalışan ve 5510 sayılı Kanunun 4-1/a kapsamında olan müdür sıfatına sahip kişilere yapılan huzur hakkı ödemelerinin sigorta primine tabi tutulması gerekmektedir. - Huzur Hakkı Aylık mı Ödenir?
Huzur hakkı ödemeleri genel kurula gerek kalmaksızın yönetim kurulu kararıyla yapılabilir. Ancak huzur hakkı ödemesinin genel kurul ile tescillenmesi de mümkündür. Huzur hakkı ödemeleri toplantı başına yapılabileceği gibi gün, ay veya yıl cinsinden hesaplanarak da gerçekleştirilebilir. Huzur hakkı ödemeleri aynı zamanda muhasebe gideri olarak gösterilebilir. Huzur hakkı ödemesinde söz konusu yönetim kurulu üyesinin müdürlük icra ediyor olması veya olmaması önemli değildir. - Huzur Hakkından Gelir Vergisi Kesilir mi?
Uygulamada bazı görevlerin komisyon, komite, idare heyeti gibi organların toplantılarına iştirak edilmek suretiyle yapıldığı ve iştirak edenlere toplantı veya saat başına huzur hakkı adı altında para ödendiği durumlar ortaya çıkabilmektedir.
Şirket ortakları, şirket müdürleri ve yönetim kurulu üyelerinin kanunlar açısından belirli sorumluluk ve yükümlülük bulunmaktadır. Bu kişilerin aldıkları bu sorumluluk ve yükümlülükler nedeni ile karşı karşıya kaldıkları riskleri azaltmak amacı ile belirlenen maddi karşılığa huzur hakkı denmektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunun 61’inci maddesine göre huzur hakları ücret olarak nitelendirilmekte ve stopaj yoluyla vergilendirilmektedir. Huzur hakkı maddi bir kazanç olduğundan huzur hakkı gelir vergisi beyannamesinde gösterilmelidir.